ขอสาธกยกนิทานแต่กาลเก่า
นำมาเล่าให้ฟังกันในวันแม่
หนักไปบ้างอย่างนิยายไม่จริงแท้
ตรองเพียงแง่มาคิดพิจารณา
ชายหนุ่มหนึ่งซึ่งรักแม่ที่แก่มาก
แสนจนยากก็สุขสันต์ตามประสา
สุขสลายเมื่อลูกชายได้ภรรยา
ริษยาที่ผัวรักแม่มากไป
จึงใส่ความแม่ผัวตัวถูกแกล้ง
แล้วยุแยงให้เลือกข้างเอาทางไหน
ลูกหลงเมียพาลว่าแม่แก่ไยไพ
จับแม่ใส่โลงหวังเผาทั้งเป็น
เมื่อใกล้ค่ำช่วยหามยายไปป่าช้า
เผามารดาเสียอย่าให้ใครใครเห็น
ยายโศกาจนเลือดตาแทบกระเด็น
ยังใจเย็นสุดแต่กรรมเคยทำมา
พอถึงที่เกิดไม่มีไม้ขีดไฟ
ลืมเสียได้เกี่ยงกันกลับบ้านหา
ไปทั้งคู่ไม่กล้าอยู่ในป่าช้า
คงเหลือแต่แม่ชราสวดมนต์รอ
"ลูกคงคิดกลับใจไม่เผาแม่"
เปิดฝาแลรอบโลงไม่มีใครหนอ
ปีนโลงออกนอกกองฟอนนอนพิงตอ
พักให้พอมีแรงค่อยถอยคืนเรือน
สองผัวเมียย้อนกลับมาพาคบไต้
จุดทันใดเหี้ยมเช่นนี้มีใครเหมือน
สมดังหมายกลับบ้านไปไม่แชเชือน
ดินสะเทือนเสียงควบม้ามาแต่ไกล
กลุ่มโจรร้ายปล้นทรัพย์มาจากต่างเมือง
ไฟโชนเหลืองจากกองฟอนสว่างไสว
อาศัยแสงแบ่งทรัพย์นับโดยไว
ยายดีใจ “ช่วยส่งยายไปบ้านที...”
หน้ายายเหี่ยวซีดเซียวเหลือเสื้อขาดวิ่น
โจรได้ยินเสียงยายพร่านึกว่าผี
ขึ้นม้าได้ควบไปไม่คิดชีวี
ยายรอรีถึงอย่างไรไม่กลับมา
หยิบเงินทองของมีค่าที่กระจาย
ห่อแล้วยายลาไฟฟอนคอนห่อผ้า
เดินถูลู่ถูกังละลังละล้า
เช้าถึงหน้าบ้านสะใภ้ ลูกชายงง
มอบทรัพย์ให้เล่าความได้ไม่กี่คำ
ร่างขาดน้ำเสียงฝ่อคอเป็นผง
หมดแรงกายยายล้มเป็นลมลง
ลูกสะใภ้กรรมเจาะจงโลภครองใจ
เชื่อเป็นเคล็ดทีเด็ดหมายได้สมบัติ
ช่องรวยลัดครานี้เศรษฐีใหญ่
คนแก่เฒ่าเอามาได้ไม่เท่าไร
หากเราไปต้องรวยราวเจ้าพารา
เชื่อเผาตัวทั้งเป็นหรือก็คือเคล็ด
ที่ดีเด็ดไปขุมทรัพย์เกินนับค่า
แสนดีใจบังเอิญได้ยอดวิชา
พิษโลภาผลกรรมงำฤดี
สั่งผัวย้ำคำขาดมิอาจขัด
จึงได้จัดการเผาเมียเสียเป็นผี
ยายฟื้นกายบอกลูกชายฟังให้ดี
“ตัวแม่นี้คงอยู่ได้ไม่กี่วัน
เจ้าจงเอาทรัพย์ทั้งหลายออกไปซื้อ
แม่ใครหรือที่ยอมขายให้กับฉัน”
ถูกด่าทอต่อว่ามาสารพัน
อ่อนใจครันกลับมาบ้านรายงานยาย
ยายให้ทรัพย์ส่วนน้อยค่อยบอกว่า...
“เจ้าจงพาขอสาวงามตามที่หมาย”
มิทันไรได้ดั่งใจอย่างง่ายดาย
แล้วลูกชายของยายจึงซึ้งความนัย
เมื่อรวยทรัพย์รับภรรยาหาได้แน่
หากโลกนี้มิมีแม่อื่นที่ไหน
จึงควรรักดูแลแม่กว่าใคร
นิทานไทยจบเพียงนี้โชคดีเอย
ธนุ เสนสิงห์
