(โคลงโบราณจิตรลดา,มหาจิตรลดา, จิตรลดาแผลง)
(โคลงโบราณจิตรลดา)
๐ สุมาลีแรกแย้ม..........สดใส
บริสุทธิ์สีสรร................แต่งแต้ม
หากภมรใดมา..............ชมชื่น
อาจลุ่มหลงแย้มจิต.......ประสาน
(โคลงโบราณมหาจิตรลดา)
๐ สนานสนิทใกล้...........ดวงแด
มิเคยสบประดุจ..............แรกรุ่น
ระเริงรื่นแลเหลิง............ตามจิต
อาจจะกลายอุ่นอ้อน.......กลีบร้อนตอนสาย
(โคลงโบราณจิตรลดาแผลง)
๐ ประกายแสงเจิดจ้า............งามสม
หากเปรียบสาวงามคือ...........ดอกไม้
งามคงชื่นชมเรือน.................ทุกสิ่ง
งามเด่นคงมิใช่.....................ยั่วเย้าดำเนิน
พิณจันทร์
๑๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๙
(ได้โปรดติ แนะนำ ชี้แนะคำที่เหมาะสมหรือผูกเรื่องด้วยค่ะ ขอบคุณค่ะ)
.................................
๐ เป็นโคลงแบบหนึ่งในคัมภีร์กาพย์สารวิลาสินี มีโครงสร้างฉันทลักษณ์คล้ายโคลงสี่สุภาพ นิยมมีคำสร้อย เฉพาะบาทท้ายและมีการส่งสัมผัสดังนี้…
๐ คำที่ ๗ ของบาทแรกไปสัมผัสกับคำที่๔ ตรงบาทที่๓
๐ คำที่๗ของบาท๒ไปสัมผัสกับคำที่๔ของบาท๔
๐ ไม่มีการบังคับตำแหน่งคำเอก คำโท
๐ หากไม่มีการเติมคำสร้อย จะเรียกว่า “โคลงจิตรลดา”
๐ หากในบาทท้ายหากย้ายคำสัมผัสไปยังคำที่๔ จะเรียกว่า “จิตรลดาแผลง” ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประดิษฐ์ขึ้นใหม่
.
"ร้อยกรอง คะนองเพลงยาว" ต่อปากต่อคำ นำขบวนโดย"เจ้าคุณอู๋"