หน้า ๑๔

                                                                                                              หน้า  ๑๕


๏ ถึงห้องใหญ่ใสสว่างกลางปราสาท
พบพระราชบุตรีที่เลิศหล้า
งามเอวองค์วงพักตร์ลักขณา
พิศเพลินตาซ่านซึ้งตะลึงงัน

๏ จับจ้องนิ่งมิผินหน้าไปทางไหน
พิศวาสบาดฤทัยไหวหวั่น
นึกถึงงานบรรหารแห่งเทวัน
พระอดกลั้นอกตรมระทมระทวย

๏ ฝ่ายยุวนารีทาสีสมร
ทุกบังอรคัดสรรล้วนสะสวย
เมื่อเห็นพระนลกันพลันงงงวย
พากันขวยเขินอายชม้ายตา

๏ ครานั้นเยาวมาลย์ทมยันตี
หันมาพบภูมีอยู่ซึ่งหน้า
แย้มยิ้มน้อยค่อยเอ่ยคำจำนรรจา
“ดูก่อนราเอกองค์ผู้ทรงงาม

๏ ท่านมาถึงราชฐานด้านในนี้
ไยมิมีทหารทัดทานห้าม
ขอเชิญท่านแถลงแจ้งพระนาม
และเหตุความประสงค์จำนงนัย”

                                                                                                                   หน้าที่ ๑๖

                                                                                                                    หน้า  ๑๗



๏ ต้องทำตามจำนงองค์เทเวศ
แลเห็นเจตน์ดวงจิตพิสมัย
น้อยนักนะมนุษย์สุดโลกไกล
ยากจะได้พระกรุณาเช่นครานี้

๏ แม้วังในกวดขันเข้มเต็มที่นัก
มิอาจจักกั้นพรองค์พระทรงศรี
ผู้เป็นทูตเทวาเข้าธานี
จึงมิมีผู้ใดได้ทัดทาน

๏ นำความองค์อมรินทร์ปิ่นพิภพ
พระวรุณผู้เลอลพคุณพิศาล
พระอัคนีผู้ที่อุ่นโลกบาล
แลพระยมผู้ผลาญสรรพชีวา

๏ ทวยเทพไท้หมายเจ้าเยาลักษณ์
หมายเชิดศักดิ์บนสวรรค์แสนหรรษา
จนชั่วนิจนิรันดร์กาลเวลา
พระธิดาจะจำนงพระองค์ใด

๏  ยินดีด้วยอวยชัยไม่อิจฉา
เทพอุ้มชูสู่ฟ้าสุขสดใส
จะเลือกองค์ใดแน่สุดแต่ใจ
พี่เป็นทูตจะกลับไปทูลเทวัน

                                                                                                                    หน้าที่ ๑๘


๏ ครานั้นทมยันตีศรีสมร
พนมกรไหว้เทวะจากสวรรค์
แล้วหันหานลราชอภิวันท์
จึงจำนรรจ์คำฝากจากดวงใจ

๏ “โอ้ว่าองค์ภูมินทร์ปิ่นเกศา
ฟังเถิดหนาจะแจ้งแถลงไข
ความจริงแท้แลมิแสร้งแฝงกลนัย
ทูลราชัยตรงคำมิอำพราง

๏ เจตนาขอเป็นข้าพระนลราช
พิศวาสฝังฤทัยไม่รู้สร่าง
แต่วันหงส์พรรณนาสารพางค์
ทรงสำอางเลิศล้ำลืมมิลง

๏ ทั้งวันคืนตื่นหลับประทับจิต
ด้วยแรงฤทธิ์รักล้นจนลุ่มหลง
พระบิดามารู้เหตุเจตจำนง
จึงพระองค์จัดวาระสยมพร

๏ ตั้งแต่นั้นก็มั่นหมายฤทัยว่า
ได้พบหน้านลนริศอดิศร
ขออย่าตัดสวาทจนขาดรอน
ข้าวิงวอนรักแท้ให้ไร้ราคี

๏ แม้พระองค์ทรงชัยไม่สมัคร
สลัดรักหักใจคิดหน่ายหนี
เท่ากับองค์ทรงฤทธิ์ปลิดฤดี
ข้าจำนงปลงชีวีมิมีกลัว

                                                                                                                    หน้า  ๑๙


๏ จักเข้ากองอัคคีปลิดชีวิต
ดื่มยาพิษดิ่งนทีมีอยู่ทั่ว
ฤๅผูกศอพอแน่นิ่งจึงทิ้งตัว
โลกมืดมัวแล้วเมื่อสิ้นปิ่นภูมี”

๏ ฟังความทมยันตีนารีนาถ
พิศวาสบาดทรวงพระทรงศรี
ซึ้งถึงความเสน่หายอดนารี
จิตเปรมปรีดิ์ใคร่ชมภิรมย์ชิด

๏ แต่หน้าที่ปวงเทวามอบมาให้
ทำตามใจปรารถนารู้ว่าผิด
จำเอ่ยตามคำเทวาว่า “มิ่งมิตร
ขอจงคิดปลงใจให้เทวัน

๏ แม่จะสุขเกินมนุษย์สุดจะกล่าว
เป็นท่านท้าวจอมสุรางค์กลางสวรรค์
เพชรภูษาทิพย์มาลีเลิศดีนั้น
จักเลือกสรรได้ทั้งสิ้นดังจินดา

๏ เมื่อเป็นความประสงค์ผู้ทรงฤทธิ์
ยากขัดจิตเหมือนจักผลักภูผา
เราด้อยค่ากว่าธุลีที่บาทา
ฤๅอาจกล้าขัดองค์เอกรินทร์

๏ เมื่อยินคำย้ำความซ้ำอีกหน
อัสสุชลหลั่งไหลไม่สุดสิ้น
คำราชันนั้นพิฆาตบาดชีวิน
อกพังภินท์ทรุดองค์ลงฟูมฟาย

                                                                                                                   หน้าที่ ๒๐


๏ พระนลพลันหวั่นฤทัยได้กล่าวตอบ
เป็นคำปลอบประโลมยอดโฉมฉาย
“พี่กล่าวคำซ้ำย้ำเตือนเหมือนดูดาย
ต่อไมตรีที่เจ้าหมายมอบให้มา

๏ เพราะเป็นทูตถือสารทำงานนี้
เอ่ยวจีตามใจคล้ายมุสา
ผิดคำมั่นอันรับกับเทวา
ราชธิดาใจเย็นจงเห็นใจ

๏ ถ้าได้พบน้องรักอีกสักครั้ง
จะกล่าวดังดวงจิตพิสมัย
มาครั้งนี้มีความสัตย์ผูกมัดไว้
ยอดฤทัยอย่าวิโยคโศกรำพัน”

๏ ยินคำปลอบประโลมทมยันตี
ชื่นฤดีเต็มอุระกะทันหัน
ยิ้มแย้มทั้งน้ำตาในครานั้น
ปานสวรรค์พลันสว่างขึ้นกลางทรวง

๏ เมื่อรู้ซึ้งถึงฤทัยไม่เป็นอื่น
รักเต็มตื้นเลิกคิดตะขิดตะขวง
สรรเสริญองค์ทรงศักดิ์มิทักท้วง
“งานทั้งปวงเสร็จแล้วเวลานี้

๏ เด็ดเดี่ยวยิ่งมิทิ้งสัจตัดธรรมะ
เสียสละดวงใจให้หน้าที่
เป็นการทำสิ่งประเสริฐเลิศภูมี
องค์เทวันท่านปรานีสุธีชน”

๏ “ขอพระองค์ทรงทูลเทวฤทธิ์
ด้วยความสัตย์สุจริตจิตกุศล
จริงทุกถ้อยวาทีมิซ่อนกล
เผยเหตุผลแต่เริ่มจำเดิมมา

๏ เมื่อถึงวันสยมพรบวรพิธี
กลางภาคีใหญ่นั้นประชันหน้า
เป็นสิทธิ์ของน้องจะเลือกภัสดา
องค์เทวามีธรรมพึงอำนวย

๏ เมื่อน้องเลือกพระองค์เพราะจงจิต
เกิดโฆษิตแซ่ซ้องร้องเห็นด้วย
พรเทวามาลัยชื่นระรื่นระรวย
สำเร็จสวยสมดังที่หวังปอง”

๏ พระนลฟังวาจาธิดาราช
ชาญฉลาดดีเด่นมิเป็นสอง
เอ่ยวาจาลาออกนอกวังทอง
อีกมุมมองเหมือนเทวาฟ้าประทาน

๏ ตั้งจิตย้อนกลับหลังดังใจหมาย
พระวับหายจากห้องรโหฐาน
ถึงหน้าพระพักตร์องค์มัฆวาน
รับโองการตอบความตามระบิล

๏ องค์เทวาทั้งสี่มีปุจฉา
สั่งราชาแถลงไขให้จบสิ้น
อย่าตกขาดคลาดเคลื่อนเหมือนเล่นลิ้น
พระนลยินจึงกล่าวความตามคดี

๏ ข้าพระองค์ตรงไปในวังราช
ใครมิอาจขัดขวางทางวิถี
เข้าไปถึงซึ่งหน้ายอดนารี
ทำหน้าที่ตามวาจาเทวาวาน

๏ กล่าวเทิดทูลคณะจตุรเทพ
เชิญแม่เสพสุขสวรรค์อันไพศาล
พรรณนาคุณอักโขโลกบาล
ให้นงคราญฟังแถลงจนแจ้งใจ

๏ มากสรรพสิ่งสุขแสนแดนสวรรค์
ข้าฯเฝ้าพรรณนาคำปราศรัย
เพื่อชักจูงจิตนางเคลิ้มคลั่งไคล้
อมตาสุขาลัยนิรันดร์กาล

๏ เพิ่มเติมถ้อยวาทีที่เสกสรร
เกินกว่าคำเทวันมีบรรหาร
แต่เทวีมิชื่นรื่นสราญ
ปวดดวงมานทุกข์ตรมระทมระทวย

๏ แล้วกล่าวถ้อยถอยความเมื่อยามหนึ่ง
ข้าผู้ซึ่งส่งหงส์ฟ้าเข้ามาช่วย
ดุจสื่อรักฝากวาจามหาละลวย
ซึ้งรูปสวยเดชาแห่งข้าพระองค์

๏ แต่นั้นมาทมยันตีฤดีมั่น
พิศวาสบาดชีวันจนลุ่มหลง
เกิดอาการวิปลาสหวาดพะวง
เป็นเหตุให้ปิตุรงค์เกิดสงกา

๏ เมื่อใคร่ครวญทีละข้อก็ประจักษ์
เกิดความรักขึ้นในทรวงจิตห่วงหา
จึงสั่งให้ประกาศไปหลายพารา
เชิญราชาเจ้าแคว้นใกล้ไกล

๏ ให้เดินทางมาเขตขัณฑ์วิธรรภ์รัฐ
เพื่อการจัดสยมพรพิธีใหญ่
มาดหมายว่าธิดายอดยาใจ
เลือกคู่ครองต้องพระทัยมอบไมตรี

๏ ครั้นข้าฯบรรยายความซ้ำหลายหน
แม่ยิ่งหม่นหมองทุกข์ไร้สุขศรี
จำต้องปลอบประโลมให้คลายโศกี
นางจึงมีคำจำนรรจ์มาวันทา

๏ เอ่ยอ้างองค์เทวัญอันประเสริฐ
ย่อมเลอเลิศทิพย์ชาญรู้การณ์หล้า
ทั้งพระองค์ทรงเดชล้ำเมตตา
พระองค์มาเพื่อช่วยอำนวยพร

๏ วันพิธีขอให้มีข้าพระพุทธเจ้า
เดินทางเข้าไปกับพระอดิศร
กลางพิธีอยู่ที่ใจองค์เอมอร
จะตัดรอนหรือเลือกใครในครานี้              

๏ ครั้นมาถึงซึ่งวาระศุภฤกษ์
เอิกเกริกผู้คนล้นกรุงศรี
จ้าวฯ เทวะ ขัตติยะ ประดามี
เต็มโรงธารพิธีวังวิธรรภ์

๏ แต่ละองค์ทรงเครื่องประเทืองยศ
ตามกำหนดสำแดงหมายแข่งขัน
เพื่อชูพักตร์ลักขณาวิลาวัณย์
เชิดประชันยั่วตายอดนารี

๏ พระนลนั่งกลางเหล่าเจ้าเมืองใหญ่
ลดหลั่นใกล้เทวบาลนั้นทั้งสี่
ถึงเวลาธิดาขวัญทมยันตี
ลงสู่ที่ท้องพระโรงงานมงคล

๏ ทุกสายตา ณ สมาคมบุรุษ
เงียบประดุจได้ยินเข็มเล่มเดียวหล่น
ตาทุกคู่ดูธิดาเอกอานนท์*
เหมือนต้องมนต์สะกดแทบปลดปลง

๏ โอ้แม่งามอร่ามเลิศเฉิดฉะนี้
ชายชาตรีทั่วโลกาจึงมาหลง
สารพางค์สะอางสะโอดสะอง
เหมือนเจาะจงขยี้ใจทุกชายชาญ

๏ วงพักตร์พริ้มยิ้มละไมสดใสนัก
ทุกทีท่าน่ารักวิไลหวาน
ถึงเวลาพราหมณ์มาเริ่มเฉลิมการ
ผู้ร่วมงานยิ่งรู้สึกระทึกฤทัย

๏ ครานั้นทมยันตีฤดีหวาด
ดวงเนตรกวาดหาพระนลอยู่หนไหน
ส่ายสายตาหาอยู่นานละลานใจ
ดาษดื่นไปเทพเทวาองค์ราชัน      

๏ ล้วนทรงงามล้ำเลิศพรรณเฉิดฉาย
งามละม้ายเช่นท้าวชาวสวรรค์
ถือหอกง้าวหลาวตะบองพลองฉกรรจ์
ดาบพระขันธ์หลายหลากแลมากมาย

๏ เขม้นมองจ้องหาพระนลเจ้า
อยู่กลางเหล่ารวมกลุ่มหนุ่มทั้งหลาย
นางข้องจิตคิดว่าคงตาลาย
พระนลคล้ายกันเรียงหน้าห้าพระองค์

๏ หลับตาลงจงจิตพินิจใหม่
คือองค์ใดพระนลจริงสิ่งประสงค์
ตั้งสติว่ามิใช่ละม้ายทรง
แต่มนตรามาเจาะจงให้งงงัน

๏ จึงนบน้อมพร้อมจิตอธิษฐาน
ถึงองค์ท้าวโลกบาลเลอสรรค์
ขอเมตตาข้าฯด้วยเถิดท่านเทวัญ
ชาตินี้นั้นรักหนึ่งแท้แต่พระนล

๏ ขอมายาลวงตาสร้างจงจางหาย
เห็นเพียงชายที่จงรักด้วยสักหน
เมื่อเทวาทั้งหลายค่อยคลายมนต์
ก็เป็นผลให้ธิดาเห็นราชัน

๏ พิศดูสี่เทวาหน้าตาคล้าย
แต่วรกายเทวฤทธิ์ผิดสีสัน
แจ่มบรรเจิดเพริศพรายประกายพรรณ
พระนลนั้นระเรื่อด้วยเหงื่อไคล

๏ เหล่าเทวาคราประทับกับพระแท่น
มิได้แบนบุ๋มลงที่ตรงไหน
มิกระพริบพระเนตรผ่องทั้งสองนัยย์
เครื่องทรงไร้ผงธุลีมิมียับ

๏ ดอกไม้ในมาลัยดังยังติดต้น
ของพระนลมีดอกเฉาเข้าสลับ
ความพะวงสงสัยได้ระงับ
ธิดาจับพวงมาลีตรงรี่พลัน

๏  คุกเข่าลงตรงหน้าพระนลราช
อภิวาทตัดสินใจมิไหวหวั่น
เอ่ยวาจา “ข้านี้ฝากชีวัน
องค์ราชันขอมีจิตคิดเมตตา”

๏ แล้วชูพวงมาลีสวยสีสด
จิตกำหนดคล้องยังพระอังสา
พลันกึกก้องเสียงแซ่ซ้องของเทวา
กล่าวคาถาถวายพระพรชัย

๏ พร้อมกับคำคร่ำครวญหวนละห้อย
จากราชันนับร้อยทั้งน้อยใหญ่
เมื่อสิ้นสรรพสำเนียงเสียงใดใด
พระนลได้กล่าวรับขวัญทมยันตี

๏ “โอ้ว่ายอดกัลยาณีของพี่เอ๋ย
ขอทรามเชยฟังความคิดจากจิตพี่
ชั่วกัปกาลนานนับตั้งแต่นี้
เป็นภัสดาที่ดีของยาใจ

๏ จะฟังวาจาเจ้าประทับจิต
มิลาร้างห่างงฤทธิ์พิสมัย
จะเคียงคู่อยู่กันทุกวันไป
ดวงฤทัยภักดีตราบนิรันดร์”

๏ ยินสัญญาทมยันตีฤดีปลื้ม
ประดุจดื่มทิพย์โอสถเกษมสันต์
โผองค์ตรงเข้าครองประคองกัน
 อภิวันท์ประธานราชพิธี

๏ เสร็จแล้วหันกลับมากราบพระบาท
พระปิตุราชมาตุรงค์พระทรงศรี
สองพระองค์อิ่มเอมสุขเปรมปรีดิ์
เอ่ยวจีเลิศล้ำอำนวยพร

๏ นบทุกผู้ที่มีจิตคิดเมตตา
วอนขอความกรุณามั่นเหมือนก่อน
ปวงเทวาตั้งท่าจะลาจร
ประนมกรน้อมส่งองค์เทวินทร์

 
๏ เหล่าเทวะทวารบาลตระการฤทธิ์
มาประสิทธิ์พรเทวาจากมหินท์
หนึ่งบวงสรวงทั้งปวงได้ดั่งใจจินต์
ชาวธานินทร์สุขอุราสถาวร

๏ สองให้เป็นที่รักของปวงราษฎร์
ยุรยาตรใดภิญโญสโมสร
พระอัคนีมีการุณอวยสุนทร
ให้ฤทธิ์รอนเรียกอัคคีด้วยปรีดา

๏ อีกให้เขตนาครอมรรัตน์
เจิดจำรัสกระจ่างสว่างหล้า
พระยมท่านทัณฑธรเทวา
ตรัสวาจาประทานรสพระยศไกร

๏ แลให้ธรรมะสถิตนิมิตมั่น
ปกเขตขัณฑ์ทั่วแคว้นแสนสดใส
พระวรุณร่วมด้วยอวยพรชัย
เรียกฝนได้ง่ายดายดังใจปอง

๏ ทั้งให้มวลมาลีที่ทรงผ่าน
จงชื่นบานสดสีมิมีหมอง
พรเลิศล้ำคำเทวะพระนลครอง
องค์ละสองเป็นแปดสรรค์สวรรค์มนต์
              
๏ จบคำพรองค์เทวัญพลันลับหาย
เห็นเพียงสายแสงเรืองเบื้องเวหน
มิทันล่วงลับลาจากสากล
ในบัดดลพบกลีและทวาบร