อดีต
ผมเคี้ยวข้าวไม่ดีมีเสียงบ้าง
พ่อก็วางตาจ้องมองตาขวาง
หยุดรับทานจานช้อนจะตั้งวาง
ลูกรอบข้างต่างตรวจสำรวจตน
ตามองจองที่ผมคล้ายข่มขู่
ผมตรวจรู้ว่าผิดใดไม่สับสน
นั่งทบทวนหวนคิดจิตเวียนวน
ก็มิพ้นค้นพบเมื่อทบทวน
ระเบียบทานอาหารนั้นมิน้อย
พ่อแม่คอยสอนเน้นเป็นกระสวน
นั่งพับเพียบขัดสมาธินี่สมควร
ห้ามช้อนกวนเลือกกับข้าวคราวชอบพอ
มิพูดคุยเสียงดังระวังมั่น
เรื่องขำขันมิควรชวนหัวร่อ
เดี๋ยวสำลักอาหารพานติดคอ
ทั้งพ่อแม่คอยสอนป้อนคุณธรรม
ใช้ช้อนดังเคี้ยวดังระวังพลาด
ตักเรี่ยราดหกหล่นหรือจนคว่ำ
ไม่ให้เอื้อมมือคว้าอาจคะมำ
มิตักซ้ำตักซ้อนช้อนมิวาง
ห้ามซดดังฟังชัดจ้ดไม่เหมาะ
หรือนั่งเคาะช้อนเล่นมือเว้นว่าง
หายใจดังถอนใจหรือไม่คราง
ทุกทุกอย่างไม่งามตามประเพณี
มีเรื่องหนึ่งซึ่งเป็นเช่นความเชื่อ
คือ “ขวัญเกลือ” “ขวัญข้าว” ขอเล่าชี้
คำว่าขวัญความหมายหรือคือความดี
ข้าวเกลือมีดีงามตามแนวทาง
หากขวัญข้าวเขากล่าวเท่าหัวเรือ
หากขวัญเกลือเขากล่าวเท่าหัวช้าง
เทียบเล็กใหญ่หากเทียบมาเปรียบวาง
เกลือเข้าข้างสำคัญนั้นแน่นอน
เป็นเพราะเกลือหายากลำบากกว่า
จึงถือค่ามากมายเอาไว้ก่อน
แต่อย่างไรทั้งสองต้องขาดรอน
จักเดือดร้อนมนุษย์สุดพรรณนา
เมื่อเห็นคุณเห็นดีตามที่กล่าว
ทั้งเกลือข้าวสองนี้ล้วนคุณค่า
ห้ามตกหล่นทุกทางทิ้งขว้างปา
จะถือว่าทำชั่วตัวกาลี
ความเชื่อถือสอนใดในทางอ้อม
ทุกคนพร้อมน้อมนำตามวิถี
มิกล้าผิดคิดชอบกอบทำดี
ความเชื่อนี้ควรปลูกฝังอย่างโบราณ
ปัจจุบัน
มาบัดนี้เปลี่ยนไปในการสอน
คล้ายตัดทอนรวบรัดลัดทางผ่าน
ลืมคำนึงแง่คิดจิตวิญญาณ
มิครบด้านครบกระบวนด่วนตัดทอน
ผลออกมาน่าคิดเป็นปริศนา
ประมาณค่าตกต่ำในคำสอน
สังคมควรคำนึงพึงสังวรณ์
จากผลสะท้อนเด็กไทยในปัจจุบัน
คุณธรรมเริ่มหายเริ่มตายจาก
วัฒนธรรมมีมากถูกตัดปั่น
ประเพณีหดหายไปตามกัน
ความไทยนั้นห่างหายมลายไป
ความเป็นไทยใหญ่ยิ่งสิ่งสูงศักดิ์
ควรอนุรักษ์ดำรงคงมั่นไว้
ประเพณีเลิศล้วนควรคู่ไทย
ชาติยิ่งใหญ่ด้วยวัฒนธรรมล้ำค่าคุณ
ประทีป วัฒนสิทธิ์
33 กรกฎาคม 2556
