หาบน้ำอ้อยลอยไพรไกลจากบ้าน
วางขายงานตานตุงถิ่นกรุงศรี
เดินเลียบเลาะละเมาะป่าพนาลี
ผ่านบางที่รกชัฎลัดลอดไป

แข้งขาเคล็ดเหน็ดเหนื่อยอ่อนเมื่อยล้า
แรกหาบมาดั้นด้นพอทนไหว
เหงื่อไหลพลั่กหนักทั้งหน้าหลังไกว
หย่อนหาบลงตรงไม้ใกล้ลำธาร

ต้องลมเย็นเห็นตะวันพลันมืดบด
ตายืดหดหลับเพลินเกินเหลือต้าน
ปรากฎหญิงทิ้งร่างลงกลางลาน
สวยสคราญนวยนาดเยื้องยาตรเยา

มือแตะเนื้อเครือลั่นสั่นสะทก
ถอยหลังหกล้มหงายกายร้อนเร่า
เธอก่นว่าด่าแช่งแรงไม่เบา
ร่างขาดเงาเลือนลับไปกับตา

ทะลึ่งลุกจุกยืนคืนสติ
ใช่แล้วสินี่นางเป็นสางป่า
กินเนื้อแดงแห้งเหือดเลือดกายา
เหรียญครูบามิถอดรอดวายวาง

นี่แหละหนอพ่อค้าราร่อนเร่
ออกจากเคหสถานหาญเหินห่าง
ขายของกินของใช้ได้สตางค์
เกือบถูกสางนางไม้จับไปกิน

หาบน้ำอ้อยขาย...เหตุเกิดเมื่อปี 2513

รพีกาญจน์

ยังจำได้...
นำมาลัย ดอกหอม น้อมกราบพ่อ
มะลิน้อย ร้อยรวง พวงคล้องคอ
เสียงหัวร่อ พอใจ ให้เบิกบาน

ลูกสวมกอด สอดแขน แหงนหน้าพูด
รักที่สุด จริงหนอ คือพ่อท่าน
รักเท่าฟ้า ชลาสินธุ์ ดินดงดาน
จักรวาล มิเทียบ เปรียบได้เลย

พ่อลูบหัว ทั่วหลัง ทั้งใบหน้า
เปี่ยมเมตตา ต่อบุตร ผุดผ่องเผย
ส่งยิ้มพลาง สางผม กล่าวขมเชย
ว่าลูกเอ๋ย ดีมาก ขอฝากกานท์

ทำได้ไหม ให้ครบ จบสามอย่าง
สร้างแนวทาง พ้นทุกข์ พบสุขศานต์
"เป็นคนดี มีความรู้ สู้ทุกงาน"
คือหลักการ สำคัญ ก่อมั่นคง

เป็นคนดี มีศีลธรรม ถือคำสัตย์
ปฎิบัติ ตามรอยบุญ คุณสูงส่ง
มีความรู้ ชูเรียน เพียรดำรง
จากเผ่าพงศ์ ปราชญ์ปรือ สื่อมวลชน

สู้ทุกงาน สานหาบ หยาบหนักหย่อน
ละเอียดอ่อน ตั้งจิต ร่วมคิดค้น
ดีรู้งาน นานไป คงไม่จน
คงเป็นหนึ่ง พึงยล ในสกลเอย
 
 

รพีกาญจน์

จบ ป.เจ็ด ระเห็จมา หัดค้าขาย
ออกวิ่งสาย สะพายของ ท่องถนน
ใส่เรือเร่ เทขาย เลียบสายชล
เดินดั้นด้น หาบหาม ข้ามดอยดง

อายุน้อย ด้อยงาน กอปรการค้า
ไร้เงินตรา เป็นทุน หนุนนำส่ง
รู้ไม่มาก รากฐาน สบการณ์ตรง
ขาดมั่นคง แรงซื้อ หยิบมือเดียว
................................

หันรับจ้าง ถางหญ้า ทุ่งนาสวน
ขุดดินพรวน ล้างถ้วย ทำก๋วยเตี๋ยว
ขับรถยนต์ ขนอาหาร ร้านเจ๊เกียว
เก็บชาเขียว หมักเมี่ยง แม่เลี้ยงนาย

เหงื่อหลั่งไหล ไคลเค็ม เต็มเรือนร่าง
พอมีว่าง นอนพัก ให้หักหาย
เงินที่ได้ ใช้เพียง หล่อเลี้ยงกาย
ไม่สบาย จ่ายไป ไม่เหลือเลย
.................................

ค้าขายขับ รับจ้าง สร้างชีวิต
มืดมัวมิด คิดก้าวหน้า อย่าอยู่เฉย
เรียนรู้เพิ่ม เติมวิชา ดีกว่าเอย
เดินผ่าเผย สมัคร เป็นนักเรียน

กินข้าวปลา อาศัย นอนในวัด
คราอึดอัด ผันผาย โยกย้ายเปลี่ยน
รับจ้างเขา เสาร์ปิด อาทิตย์เยียน
วันหมุนเวียน เรียนครบ จบ ม.ปลาย

เฮ้...จบจนได้ ไวเหมือนโกหก

 

รพีกาญจน์

จบม.ปลาย เป็นท่า ละครานี้
วางชีวี ต่อไป อย่างไรหนอ
แรงเครื่องฟิต ติดดัง ไม่รั้งรอ
จะเรียนต่อ พ่อค้า เกษตรกร

คิดถึงแม่ แลพ่อ ขอกลับบ้าน
ลาสมภาร ทรงธรรม เคยพร่ำสอน
นมัสลง องค์พุทธ รุดจากจร
พระพรั่งพร กรกระพุ่ม ชุ่มฉ่ำใจ

องค์ผึ่งผาย ชายชาตรี หล่อนี่หว่า
แบบนี้น่า เป็นครู อยู่โรงใหญ่
หรือสอนเด็ก เล็กน้อย กลางดอยไกล
วาดหวังไว้ ภิรมย์ สุขสมปอง

หรือสุดหล่อ พ่อค้า คล่องพาณิชย์
ครุ่นค้นคิด จัดรื้อ ซื้อขายของ
มือขยับ นับเพลิน แบ๊งก์เงินทอง
หัวใจพอง ตุบตับ มิพับตา

หรือสุดล่ำ ทำสวน พรวนดินไถ
สวมหมวกใบ ถือเคียว ก้มเกี่ยวหญ้า
ปลูกพืชผัก ปัก ชำ ตอน ดำนา
เลี้ยงปู ปลา เป็ด ไก่ ขาย ไว้กิน

นั่งเบาะริม ยิ้มหยุม ครามุมปาก
รถออกจาก เวียงพิงค์ วิ่งถึงถิ่น
คนขับถาม ลงไหน ไม่ได้ยิน
ต้องเดินดิน ถูกเย้ย รถเลยทาง

นั่งใจลอยรถจอดเลยสามเสาไฟฟ้า

 

รพีกาญจน์

...เป็นเกษตรกร

แม่พึมพำ น้ำตาคลอ พ่อเรียกใกล้
เอ่ยดีใจ ลูกจบ พบสำเร็จ
ถึงยากจน คนดี คือศรีเพชร
จะบอกเคล็ด ความรู้ คู่พิจารณ์

งานเกษตร เขตหมุด สุดยาวกว้าง
จัดไม้วาง เป็นแถว ตามแนวฐาน
พืชล้มลุก ปลูกแปลง ร่องแหล่งดาน
ข้าวนาหว่าน น้ำดี มีบ่อปลา

เดินสำรวจ ตรวจสิ้น ดินสภาพ
จะต้องทราบ ฤดูกาล ปลูกหว่านกล้า
สารเคมี วิธีใด ใช้ปุ๋ยยา
กำจัดหญ้า ฆ่าแมลง โรคแรงกัน

รู้เทคนิค ปลูกปลิด ผลิตผล
รู้ใช้คน ถูกงาน สานสร้างสรรค์
รู้เครื่องมือ ถือไถ ได้ครบครัน
รู้เท่าทัน พ่อค้า หน้าไม่อาย

เกษตรกร อ่อนเพลีย มีเสียได้
ตามกลไก ตลาด ผูกขาดขาย
ถ้าของดี มีราคา พาสบาย
ของมากมาย หน้าเบ้ เทลงคลอง

ร่างโครงการ งานแผน ให้แน่นหนา
เพื่อได้มา ที่ดิน ทำกินของ
เสนอไป ไม่พ้น คนรับรอง
ทุนเงินทอง ธกส. รอรักเรา

รพีกาญจน์

...เป็นพ่อค้า

เป็นพ่อค้า วาณิชย์ คิดดีหรือ
ปากไม้มือ ต้องใช้ แทบไม่ว่าง
ปากไม่หยุด พูดไป ยิ้มไปพลาง
มือสองข้าง ชี้สื่อ ถือวุ่นวาย

พูดอะไร ก็ได้ ให้คนซื้อ
ลูกค้ามือ ล้วงกระเป๋า เอาออกจ่าย
เราดีใจ ได้ทรัพย์ รับมากมาย
เขาสบาย ได้ของ เดินว่องไป

ขายอาหาร การกิน สิ้นเปลืองดีกว่า
หมดมื้อนี้ มีมื้อหน้า ต้องหาใหม่
เงินลงทุน หมุนเวียน เปลี่ยนกันไว
เหลือกำไร มากน้อยบ้าง ก็ช่างมัน

ต้องสำรวจ ตรวจตลาด คาดล่วงหน้า
เข้าพรรษา เทศกาล งานสังสรรค์
งานพิธี มีอะไร ซื้อใช้กัน
นานาภัณฑ์ ชั้นเยี่ยม ถูกเตรียมวาง

ทำหูบัง ฟังทั่ว สารทิศ
มีตาติด ลำกล้อง ส่องทุกอย่าง
ทั้งลดแหลก แจกแถม แกมอำพราง
ค้นคิดสร้าง อุบาย จุดขายตาม

ก้อนสบู่ ถูขี้ไคล ใช้อาทิตย์
อย่าเว้นคิด นิดหน่อย พลอยมองข้าม
ค้าขายดี มีกำไร ให้พองาม
เคียงนิยาม ความดี มีสุขเอย

รพีกาญจน์

คำของพ่อ...เป็นข้าราชการ

มีเสื่อนอน หมอนใบ ไกลจากบ้าน
พึ่งโพธิ สมภาร องค์ในหลวง
ติดสำเภา เข้าไทย หัวใจกลวง
ญาติทั้งปวง หาใคร ก็ไม่มี

พเนจร ร่อนเร่ เตร่ภาคเหนือ
แบกข้าวเกลือ ขึ้นลง ร้านโรงสี
เหลือเก็บหย่อม ออมหยิบ ได้ดิบดี
บารมี พระองค์ ทรงเมตตา

พ่อเห็นชอบ ตอบบุญ พระคุณท่าน
รับราชการ เป็นครู ดูเข้าท่า
สอนอ่านเขียน เรียนเล่น เป็นเวลา
ให้ลูกศิษย์ รู้วิชชา ก้าวหน้าไกล

ถ้าเด็กดี มีธรรม ประจำจิต
พบชีวิต อนาคต สุกสดใส
ช่วยสร้างชาติ ศาสนา ประทศไทย
ลูกจะได้ บุญบน กุศลแรง

เคร่งครัดคำ ชำนาญ งานแคล่วคล่อง
เพียรสนอง นโยบาย มิหน่ายแหนง
ที่ยุ่งยาก มากนิด คิดพลิกแพลง
ค่อยตกแต่ง ปรับเปลี่ยน ให้เลี่ยนลาน

อยู่อย่างไทย ใช้พอเพียง เลี้ยงชีวิต
ก่อนปลงปลิด พบสุข ได้ปลูกบ้าน
ครองที่สวน นาไร่ ได้บำนาญ
มียวดยาน คันใหม่ ไปวัดวา

รพีกาญจน์

" ครูคนใหม่ 1 "

สะพายย่าม ถามทาง กางที่หมาย
เราเป็นชาย หน้ามน คนแปลกหน้า
เดินย่ำโคลน วนเขา ย่างเท้ามา
เฒ่าถามว่า นายครับ จะจับใคร

เขาหน้าตื่น ยืนงง ตรงกับที่
ตอบผมนี้ บอกสู ครูคนใหม่
เมื่อคืนก่อน นอนค้าง หว่างพงไพร
จะรับใช้ อยู่พัก สอนนักเรียน

เห็นเสาธง ตรงหน้า หลังคาจาก
ฝาสับฟาก กั้นไว้ แทบใจเปลี่ยน
ไร้โต๊ะตั่ง นั่งยืน พื้นห้องเรียน
กระดานเลี่ยน มิดหมี สีดำทา

มือไหว้สา ท่าฟัง ส่งหนังสือ
เรียนแซ่ชื่อ เป็นการ รายงานว่า
ท่านดีใจ ได้ครู รู้วิชา
คนของรัฐ พัฒนา บ้านป่าดอย

รวมตอนนี้ มีครู แค่เพียงสอง
เด็กสี่ห้อง ตามบัญชี มีหนึ่งร้อย
ออกกลางคัน ฟันไม้ ไร่เลื่อนลอย
หยุดเรียนบ่อย ประจำ น้ำหลากนอง

อุดมการณ์ งานฝัน อันเข้มข้น
ทฤษฎี มากพ้น ล้นสมอง
ปฎิบัติ หัดตรึก ฝึกทดลอง
พอเจอของ จริงใช้ มิได้เลย

บรรจุใหม่ รายงานตัว 1 พฤษภาคม 2515
ระหว่างทางคนแก่ถามว่า นายปลัดจะไปจับใคร
โรงเรียนนั่งติดพื้น ไม่มีโต๊ะม้านั่ง หลังคามุงใบตอง
รวมมีครู 2 คน ชั้นประถมปีที่ 1 - 4 นักเรียน 102 คน
ความรู้ที่ได้เรียน นำมาใช้แทบไม่ได้เลย

รพีกาญจน์

" ครูคนใหม่ 2 "

จบหลักสูตร วุฒิ ป.กศ.ต้น
ไฟลุกโชน อุดมการณ์ มานหนักแน่น
ขอตั้งจิต อุทิศกาย สู่ชายแดน
ตระเตรียมแผน การสอน พร้อมก่อนไป

เพียบเนื้อหา วิชา วิทย์ คณิต
ไทย อังกฤษ สังคม บ่มนิสัย
ศิลป์ พิสุทธิ์ พุทธะ อนามัย
โภชนัย อาการ การอยู่กิน

เจอเข้าจริง สิ่งคาด วาดหวังไว้
เอามาใช้ ไม่เป็น เช่นถวิล
ทั้งอาคาร สถานที่ มีไม้ดิน
ปูพื้นหิน ยาวรวด ปนกรวดทราย

ครูสองคน วนเวียน นักเรียนร้อย
เดินข้ามดอย มาถึง เลยกึ่งสาย
เสื้อรูรั่ว ตัวด่าง กางเกงลาย
เดินเท้าดาย ไร้เกือก กระเสือกมา

บ้างจูงน้อง คล้องตัว วัวตามด้วย
มัดริมห้วย ใกล้แพะ และเล็มหญ้า
พอน้องหลับ จับเขียน เรียน ก กา
บ่ายโมงคว้า ถังดำ น้ำให้วัว

วัสดุ อุปกรณ์ นอนในกล่อง
สื่อเอี่ยมอ่อง ล้ำค่า น่าชวนหัว
เก็บลิ้นชัก หลักสูตร ดุจฝันมัว
"สอนเรียงตัว อ่านเขียนได้ พ้นไปวัน"

รพีกาญจน์

" ครูคนใหม่ 3 "

ตลอดคืน ตื่นหลับ นั่งจับเจ่า
ปวดย่องเบา เข้านอน ก่อนรุ่งสาง
หมาเห่าใคร ไก่แจ้ว แมวหลงทาง
คนตูบข้าง หักไม้ ก่อไฟเตา

มองลอดม่าน ผ่านผ้า ฝาผนัง
ภายนอกยัง หม่นมัว ทั่วขุนเขา
ภาพต้นไม้ ไล่เรียง เห็นเพียงเงา
ฟ้าสีเทา เริ่มจาง สว่างเยือน

หมอกพร่างพรม ลมพัด สะบัดกิ่ง
ใบทอดทิ้ง ร่วงหล่น รอบโคนเกลื่อน
น้ำค้่างย้อย หยดดิน รินไหลเลือน
ชุ่มฉ่ำเถื่อน เปียกดง เย็นดงดาน

เช้าผู้คน ด้นดั้น เดินฟันฝ่า
เก็บของป่า เลียบดอย สอยผักหวาน
ตัดหน่อไม้ ไข่มดแดง แฝงใบลาน
ลงลำธาร แทงปลา หาหอยปู

คุ้ยเห็ดถอบ ลอบขุด แมงกุดจี่
วิ่งไล่ตี จับแย้ แส่รมหนู
หาแมงมัน ฟันจิ้งหรีด มีดเสียบรู
เชือกคล้องงู ไร้พิษ กรีดหนังแกง

อาทิตย์แรก แปลกใจ ไม่เคยพบ
มิอาจหลบ รอบข้าง ช่างแสยง
ธาตุทั้งสี่ จี้จริต ผิดสำแดง
ร่วงรุนแรง แห้งผอม งอมพระราม

รพีกาญจน์

" อาชีพพ่อ 1 "

วางบนแท่น แผ่นผ้า สิบกว่าชิ้น
มีซาติน โทเรเทโทร่อน
สีตาราง วางเส้น เอ็นแนวนอน
แขวนโชว์ต้อนรับลูกค้า มาจับจอง

ล้วนเนื้อหนา ผ้าดี สีดำเขียว
ขาวสีเดียว ผ้าเสื้อ เยื่อลายสอง
เทศกาล งานมี เสียงปี่กลอง
บุญฉลอง สมโภช โบสถ์ศาลา

พ่อยิ้มแฉ่ง แบ่งบาน งานเริ่มเข้า
ตื่นแต่เช้า จุดไฟ ใกล้ตีห้า
หยิบแท่งชอล์ก ออกแบบบง ทรงนานา
ตัดเย็บผ้า รับจ้าง ช่างถักทอ

จักรแซกริม เลียบรอบ กันขอบลุ่ย
ถึงยังเด็ก ได้คุย ลุยช่วยพ่อ
สอยตะเข็บ เย็บเนา เข้าแขนคอ
ติดตะขอ กรอด้าย สายรังดุม

สิ้นงานสวด บวชองค์ สรงน้ำธาตุ
งานหยุดขาด ฝนตก อกกลัดกลุ้ม
พ่อเดินทาง ห่างเหย้า เหมาเสื้อคลุม
เย็บเสื้อนุ่ม แขนยาว ขายหนาวมา

แสนภูมิใจ ได้ช่วย อาชีพพ่อ
จุดเกิดก่อ ประกาย หลายคุณค่า
ปูรากฐาน การเรียน เพียรวิชา
เป็นที่มา วันนี้ รพีกาญจน์

ตอนนั้นเรียน ป.5 ปี 2505 ครับ

น้องยังมะเกิดเลยอ่าาาาาา

........................

ออกแบบสร้างวางร่างเป็นทางเริ่ม
ตัดแต่งเติมเสริมแทรกแปลกใหม่หวาน
หรือชุดฟอร์มย่อมได้ใช้ทนนาน
(ชุด)พระราชทานงานไหม ใส่พิธี

บรรจงสร้างตามสั่งตั้งใจนึก
เฝ้าเพียรฝึกศึกษาในหน้าที่
วิชาชีพรับคอร์สสอนสตรี
นครชัยศรีมีฉายา "ศศิอาภรณ์"

ละอองดิน

 

" อาชีพพ่อ 2 "

การค้าขาย หลายหลาก ยากผูกขาด
การตลาด เจาะใจ ใครเด็ดกว่า
ต้องลดแหลก แจกฟรี บี้ราคา
ผลทันตา ยอดทรัพย์ นับอนันต์

อีกอนึ่ง พึงคุม คุณภาพ
ฝีมือหยาบ ขยาด อาจมหันต์
ปัดแมงหวี่ ตี่ตอม จ่อมจาบัลย์
ลูกค้าหัน หน้าไกล มิใยเยือน

สิ่งจูงใจ ให้จับ รับประโยชน์
ช่วยโปรโมท หว่านคำ ชักนำเพื่อน
เช็ครายเสียง เรียงตัว รวมทั่วเดือน
กำหนดเงื่อนไขวาง รางวัลงาม

ยุทธวิธี ดีร้าย ภายในนอก
ถูกลากออก พันตู สู่สนาม
ใครชะงัก พักยก ตกเขตคาม
เสร็จปอยลาม มิเหลือ ม้วนเสื่อไป

มันเป็นเรื่อง เร้าใจ ช่วงวัยเด็ก
ถึงยังเล็ก ตัวนิด คิดช่วยได้
เสนอต่อ พ่อรับ ทำฉับไว
สวัสดี มีชัย "ร้านไทยทรง"

ตัดกางเกง 1 ตัว รับปฏิทินรูปดารา 1 แผ่น และเลือกรับของแถม 1 ชิ้น ดังนี้
หมวกสาน 1 ใบ หรือเสื้อกล้ามตราเป็ดคู่ 1 ตัว หรือกางเกงในตราห่านคู่ 1 ตัว
หรือเข็มขัดหัวสี่เหลี่ยม 1 เส้น หรือรองเท้าฟองน้ำตราช้างดาว 1 คู่
ผู้ที่แนะนำหรือชักนำมาใช้บริการครบ 10 ราย รับกางเกงขายาวฟรี 1 ตัว

รพีกาญจน์