นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
“ตาม่องล่าย”
 (ตอนที่ ๑)
บ้านอ่าวน้อยเพชรบุรีมีคนถาม
มีสาวงามนางชื่อ“ยมโดย” หนา
ลูกสาวป้ารำพึงกับคุณตา
“ม่องล่าย” คือบิดาด้วยลือชม

เป็นสาวงามนามลือมีชื่อเสียง
หลายคนเสี่ยงอยากรู้ดูงามสม
ใช้หนทางหลากหลายเพื่อดอมดม
ต่างระทมยายตาพาด่ากัน

ทั้งพ่อค้าชาวประมงต่างตรงหวัง
อนิจจังตายายมิวายผัน
แกหวงห่วงห้ามไว้แก่ไล่ทัน
ต่างโจษจันว่างามตามลือไกล

ส่วนเจ้าลายลูกเขาเจ้าเมืองเพชร
เป็นคนเด็ดอยากเห็นว่าเด่นไหม
จึงปลอมเป็นพ่อค้ามาขายไป
เลยจึงได้พบฝ่ายยายรำพึง

ด้วยสุภาพอ่อนน้อมล้อมคำหวาน
ยายจัดการให้พบจนครบถึง
ได้ไปมาหากันคูยอื้อึง
ม่องล่ายจึงเคืองโกรธและโทษยาย

มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑

นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
“ตาม่องล่าย”
(ตอนที่ ๒)

ด้วยอุปสรรค์ความรักมักเป็นพิษ
ฟ้าลิขิตเบือนบิดทำจิตหาย
เจ้ากรุงจีนล่องเรือเครือมากมาย
วาดลวดลายสนิทสนมชื่นชมนาน

ทอดสมอรอเรือเพื่อดูสาว
ได้ข่าวคราวอยากรู้ผู้ตาหวาน
นัดกับตามาขอรอถึงกาล
ด้วยพบพานสาวงามตามต้องใจ

ตากับยายขึงโกรธโทษเรื่องสาว
เรื่องยังยาวต่างคนทนมิไหว
จะยกลูกขอตนแก่คนใด
ต่างก็ใช้จิตตนดลชีวา

เจ้าลายส่งขันหมากลากมาขอ
ยายมิรอรีบรับด้วยหรรษา
โดนปิดบังเอาไว้ให้บอกลา
ม่องล่ายมามิรู้ดูป้าทำ

ตาม่องล่ายก็รับนับขันหมาก
ได้รับจากเจ้ากรุงจีนทั้งสิ้นสำ
ป้ารำพึงปิดซ่อนไว้ใจแสนดำ
เป็นเวรกรรมยมโดยร้องโอยไป


มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑

นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
ตาม่องล่าย
(ตอนที่ ๓)

เมื่อถึงวันขันหมากจากเจ้าจีน
พร้อมแต่งซิ่นเจ้าบ่าวพราวทางใต้
จากอ่าวน้อยลอยล่องมองแต่ไกล
ทางเหนือได้มีขันหมากจากเจ้าลาย

มีขันหมากสองคนชนร่วมขอ
โอ้ละหนอตะลึงถึงใจหาย
ป้ารำพึงโกรธสิ้นจึงดิ้นกาย
ฉีกหมวกวายปาตาพาหลบทัน

หมวกไปตกอ่าว “เกาะหลัก” หนักมิเบา
กลายเป็น “เขาล้อมหมวก” สะดวกฝัน
ตาม่องล่ายคว้ากระบุงพุ่งไปพลัน
ยายหลบผันกระบุงพุ่งไปไกล

กระบุงลอยทะเลหันตะวันออก
แล้วเกิดงอก “เกาะกระบุง” ดูยุ่งใหญ่
แม่รำเพยเอางอบปาพาห่างไกล
“แหลมงอบ” ได้เกิดเป็นเห็นทันที

ตาม่องล่ายคว้าสากลากสุดฤทธิ์
สากขว้างผิดทะลุเขาเข้าเต็มที่
บังเกิดเป็น “เกาะทะลุ” ระบุมี
สากลอยรี่เป็น “เกาะสาก”ลากปนเป

มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑

นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
ตาม่องล่าย
(ตอนที่ ๔)

ตาม่องล่ายขว้างขันหมากลากไปไกล
ขนมจีนได้เป็นสาหร่ายลายโขเข
ขันหมากกลายเป็นเขาเดาคะเน
มิโลเล “เขาขันหมาก” จากนั้นมา

หมากและพลูในขันหมากกลายจากเห็น
มิลำเค็ญ “หอยหมวกพลู” คงรู้หนา
กระจกเงากลับกลายได้เวลา
มีสมญา “ช่องกระจก” อย่าตกใจ

ตะเกียบนั้นกลายกลับเมื่อลับหาย
ยังมิวายผุดงอกออกกว้าใหญ่
“เขาตะเกียบ”งดงามนามลือไกล
ซึ่งอยู่ใกล้ประจวบดูอวบดี

จานลอยล่องหายไปในสายน้ำ
ช่างน่าขำพุงไกลในวิถี
กลับกลายเช่นเป็นเกาะเหมาะเจาะมี
“เกาะจาน” ที่เรียกขานเมื่อนานมา

ปูที่อยู่คู่ขันหมากลากไปถึง
คิดคำนึงสงสัยอะไรหนา
เป็นปูหินตามหาดมิคลาดคลา
ผ่านนานช้าหลายปีมีร่องรอย

อีกแก้วแหวนเงินทองกองกลายกลับ
งามระยับกลายเช่นเป็นเปลือกหอย
ตามชายหาดดูงามชนต่างคอย
งามไม่น้อยเที่ยวดมชมปลาปลิง

มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑

นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
ตาม่องล่าย
(ตอนที่ ๕)

ยายรำพึงเดินรำพันนั้นกรรมเก่า
แล้วก็เอาร่างนอนงอนเข้าสิง
นอนรำพึงเกิดเป็นเขาเอาเข้าจริง
ใช้ชื่ออิง “แม่รำพึง” สุดซึ้งนา

“ม่องล่าย” แสนโกรธกิ้วหิวกระหาย
มิพบยายเจอยมโดยโอ้ยจะบ้า
จึงฉีกร่างนางนั้นขว้างออกมา
หนึ่งนั่นหนาบ้านเจ้าลายขว้างหายปลิว

เกิดเป็น “เขานมสาว” ยาวนักหนา
อีกซีกพาโยนไกลในความหิว
ร่างยมโดยโกยไปได้เป็นทิว
ร่างลอยลิ่วตกลงตรงทะเล

เกิดเป็นเกาะเหมาะเจาะร่างออกขาว
“เกาะนมสาว”คือชื่อลือถมเถ
ทุกสิ่งสรรพอุกอาจเกิดคาดคะเน
ดูโมเมวุ่นวายมลายไป

ส่วนเจ้าลายเศร้าจิตคิดประสงค์
มิอาจปลงเดินกลับนอนหลับไหล
สุดรันทดหดหู่ดูตรอมใจ
นอนร้องไห้สิ้นชีวาลาโลกเรา

 มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑

นิทานคำกลอนพื้นบ้านเรื่อง
ตาม่องล่าย
(ตอนที่ ๖)

ร่างเจ้าลายมะลายกลับกลายสิ้น
ร่างทุกชิ้นแปรเป็นเขามิหน่านหนี
ทุกวันคงยังอยู่คิดดูที
ชื่อยังมี“เขาเจ้าลาย” เขาว่ามา

ตาม่องล่ายเสียใจให้เศร้าโศก
ต้องวิโยคคิดไปกระไรหนา
จึงลงนั่งรวยรินกินสุรา
เชิงภูผานั่งกินจนสิ้นใจ

“เขาม่องล่าย” คือนามตามชื่อว่า
คนทั่วหล้าเคารพเมื่อพบไหว้
สร้างศาลาดูเด่นเห็นแต่ไกล
ประมงได้เลื่องลือระบือนาม

สถานที่เกิดเหตุอาเพทนี้
ยังคงมีร่วมอยู่อยากรู้ถาม
เป็นเกาะแก่งภูผาพาดูงาม
คนติดตามชมเที่ยวลดเลี้ยวดู

จบนิทานพื้นบ้านสานสนุก
เดินนั่งลุกมีสุขสนุกหรู
เมื่อยามว่างลองอ่านนะโฉมตรู
เคารพครูสอนสั่งฝังฝากมา

มนตรี  ประทุม
“มันแกว”
๑๙ พ.ค.๖๑