กาพย์ตรังคนที ( กาพย์ตรังควชิราวดี)* 

                    ชื่อ  กาพย์ตรังควชิราวดี    ด้วยอัตถะว่า งาม ดั่งพวงแก้ววิเชียร

                 บทละ ๔ บาท,   ๘  วรรค วรรคหน้า  ๕ พยางค์    วรรคหลัง  ๖  พยางค์   
                      ส่งสัมผัส และ รับสัมผัส  เช่นกาพย์ยานี ๑๑ เขียนคู่กัน ๒ บท   
 

                     ๔๓๗ ๏ กฎอหิงสา*ธรรม                 ควรน้อมนำกำหนดหมาย
               โลกอุ่นมิวุ่นวาย                                         สันติธรรมจะหวนคืน
               นรชนมีแบบบท                                         อยู่ในกฎอย่างยั่งยืน
               ธรรมชาติสุขกลมกลืน                             สร้างพื้นฐานชีพมั่นคง

                  ๔๓๘ ๏ ดวงใจใสพิสุทธิ์                      เป็นมนุษย์มีศักดิ์ศรี
                กฎหมายไม่ต้องมี                                     หากพระธรรมอยู่ดำรง
                ก่อเกิดความเมตตา                                   กรุณามั่นผจง
                สรรพสัตว์วัฏฏะวง                                  เกิดร่วมกรรมร่วมโลกา
 
                                             “”””””””””””””””””””””””””””             

                                                   
 
                                              กาพย์มหาตรังคนที (กาพย์มหาตรังควชิราวดี*)

                                ชื่อ  กาพย์มหาตรังควชิราวดี    ด้วยอัตถะว่า งาม ดั่งพวงแก้ววิเชียรใหญ่ ,

                             บทละ ๔ บาท,   ๘  วรรค วรรคหน้า  ๕ พยางค์    วรรคหลัง  ๗  พยางค์   
                      เท่ากับ กาพย์ยานี ๑๑ เขียน คู่กัน ๒ บท  แต่เพิ่มวรรคหลังจาก ๖ คำ เป็น ๗ คำ 
 
                        ๔๔๕ ๏  นามพืชสัตว์ทั้งหลาย                ที่กระจายดาษดื่นพื้นบ้าน
                   ต่างชื่อใช้เรียกขาน                                          ภาษาถิ่นทั่วแผ่นดินไทย
                   มุดสัง* คือชะมด                                             กลิ่นปรากฏฉุนไม่เหมือนใคร
                   เลียงผาทางภาคใต้                                          คูรำ โครำคำแพร่หลาย

                           ๔๔๖ ๏  ชื่อพืชแปลกกันดี                    แต่ลางที น่าขันน่าขำ
                   มะหวดเป็นนำซำ                                             มะชักคือมะคำดีควาย
                   คอเหี้ยคือคอแลน                                            แต่ละแดนสลับกลับกลาย
                   ขอเพียงรู้ความหมาย                                       ต่างสายคำเรื่องธรรมดา
 
                                                                                              จาก “แดนคนธรรพ์”  ธนุ  เสนสิงห์
                       ..............................................................................................
                                   (ต้นแบบในคัมภีร์กาพย์คันถะ  และสารวิลาสินี เป็นภาษาบาลี)

                                                                           สลับที่ฉันทลักษณ์ประเภทฉันท์ต่อครับ